درباره برج سکوت چه می دانید؟

دخمه‌های زرتشتیان یزد

زرتشتیان یزد به خاطر زندگی در کویر حال و هوای عجیبی دارند. فارغ از مهمان‌نوازی که عنصر ثابت مردم ایران زمین است، آرامش و دل بزرگی خاصی در میان مردم یزد به چشم می‌آید. انگار راز سر به مهری در دلشان هست که خیالشان را از خیلی جهات راحت می‌کند. این راز و رمز در سازه‌های این اقلیت مذهبی هم قابل مشاهده است. یکی از جالب‌ترین سازه‌های‌ پیروان این آیین، دخمه‌‌های زرتشتیان است. تا به حال در «تریپ باما» به ویژگی‌های مختلف زندگی در یزد مانند اقامتگاه های بوم گردی یزد میزبان جدید مسافران پرداخته‌ایم. اگر می‌خواهید با بخشی از ویژگی‌های منحصر به فرد دخمه‌ها‌ی زرتشتیان یزد هم آشنا شوید، با «تریپ باما» همراه باشید.

شهر بادگیرهای ایران، دومین شهر تاریخی جهان بعد از ونیز ایتالیا است و تمدن‌های مختلفی را به چشم دیده. زرتشتیان زیادی در یزد زندگی‌ می‌کنند و به نوعی این شهر پایگاهی برای ستایش‌کنندگان اهورامزدا است. سابقه‌ی حضور زرتشتیان در یزد به پیش از اسلام بر می‌گردد و به همین دلیل آثار تاریخی و باستانی زیادی از پیروان این آئین باقی مانده است.  شاید بشود گفت که دخمه‌‌های زرتشیان یکی از عجیب‌ترین و جالب‌ترین سازه‌هایی است که زرتشتیان در استان یزد بنا کرده‌اند. این سازه‌‌های عجیب محل دفن مرده‌های زرتشتی بوده است. آنها تا همین 50 سال پیش هم اموات خودشان را طی مراسمی آیینی در دخمه‌ها می‌گذاشتند تا طعمه‌ی کرکس‌های منطقه شوند. این دخمه‌ها در گذشته‌های دور به صورت طبیعی ایجاد شده بودند ولی از یک جا به بعد اقدام به ساخت و ساز دخمه کردند تا مرده‌های‌شان در آسایش خورده شوند. این دخمه‌ها معمولا خارج از شهر و بدون سقف ساخته می‌شدند تا گوشت‌خواران در فراغ بال به سراغ جنازه‌ها بروند و دلی از عزا در بیاورند. ضیافت که تمام می‌شد، استخوان‌ها را در درون چاهی می‌ریختند و آب و جارو می‌کردند تا آلودگی‌ای در محیط ایجاد نشود. جالب است بدانید که در آیین زرتشتی شیون و زاری برای از دست رفتن عزیزان اتفاق پسندیده‌ای نیست و معمولا این کار را نفی می‌کنند.

کلمه‌ی دخمه و در واقع دژخانه به معنی سرای پلیدی بوده است که به مرور زمان تغییر کرده است. دخمه‌ها را از خشت خام و گچ بنا می‌کردند تا مواد آلوده به زمین نرسد. برای ساخت دخمه 4 میخ بزرگ، 36 میخ متوسط و 260 میخ کوچک را بر زمین می کوبیدند سپس صد نخ پنبه را یک ریسمان می‌کردند و سه بار آن ریسمان را دور تا دور دخمه به گرد این میخ‌ها می‌پیچاندند و اول «سروش باج» تا «ویدوا مروتی» (دعاهای زرتشتی) می‌خواندند و هنگام کوبیدن هر میخ یک «یتا اهو» زمزمه می‌کردند. سپس در میان دخمه می‌نشستند و 100 «اشم وهو» و 200 «یتا اهو» می‌خواندند و 300 سنگ کوچک به میان دخمه می‌انداختند، سپس دخمه را بر روی این مکان بنا می‌کردند. برای دیدن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.